Grens en verbinding - Wonen aan het Water

Studiokaza is gevraagd een ontwerp te maken voor een vrijstaande woning aan het water in Rietwijk, Eelderwolde. Begrenzen en verbinden staan als thema centraal. Contrasten in sfeer worden gezocht tussen de verschillende ruimten. Ruimtelijke verhoudingen, materiaalgebruik, lichtcontrasten, richting en schakeling worden hiervoor ingezet. Het ontwerp kenmerkt zich daarnaast door uitgesproken relaties aan te gaan met de omgeving.

Vanaf de entree oogt de woning door relatief hoge wanden en wat kleinere raamopeningen zwaar en wat meer gesloten. Dit wordt versterkt doordat de raamopeningen diep in het metselwerk liggen. De verschillende ‘volumes’ die samen de woning vormen zijn zo gestapeld dat de woning richting het water lager en opener wordt. De woonvertrekken bieden fraaie uitzichten over het water en de Onlanden. Ter plaatse van deze grote glaspartij is een groot overstek afgestemd op de zonnestand: het zorgt er voor dat de zon in de zomer de woning niet ongewenst opwarmt. In de winter, als de zon lager staat, dringt de zonnewarmte tot diep in de woonvertrekken door. De woning staat centraal op het kavel, elke gevel is op een specifieke manier voorzien van een toegang tot de tuin.

Grenzend aan de woonkamer bevindt zich de tuinkamer. Deze deels overdekte buitenruimte ligt verdiept om bescherming te bieden tegen de zuidwestenwind vanaf het open landschap van de Onlanden. De tuinkamer wijkt af ten opzichte van overige gevels in materiaalgebruik; alle vloeren, wanden, keerwanden en plafonds die deze ruimte begrenzen zijn gematerialiseerd in (Iroko) hout.

Ook in de organisatie van de plattegrond is begrenzen en verbinden een thema. Een centraal pad dat de woning doorsnijdt -de begrenzing tussen woonkamer en keuken- verbindt tegelijkertijd voor met achter en binnen met buiten, land met water. Op de verdieping staat de dominante verkeersrichting haaks op de centrale as. De vide die beneden met boven verbindt maakt op de verdieping onderscheid tussen een geslotener deel -voorzien van drie slaapkamers en een badkamer- en een open deel gekoppeld aan de vide en de woonvertrekken, deze royale 'study' met een weids uitzicht over de Onlanden is flexibel in te vullen en met simpele ingrepen tot extra slaapkamer om te bouwen.

Positionering op kavel: Doordat de woning midden op de kavel staat ontstaan verschillende zones op de royale kavel. Er zijn vier zones te onderscheiden, deze zones hebben elk een specifiek karakter:

Zone 1 - Entree: de toegang tot het kavel wordt gemaakt door een onderbreking in de hoge haag die het kavel begrenst. Vanaf deze inrit is de toegang tot de woning zichtbaar. De afmetingen en posities van de volumes ten opzichte van elkaar zijn zo gestapeld dat de hoofdtoegang tot de woning, de voordeur, in één oogopslag is te herkennen. De woning manifesteert zich aan de straatzijde als wat geslotener en stevig. Een wand van twee verdiepingen begeleid de richting terwijl een subtiel overstek zorgt voor een aangename menselijke maat.

Zone 2 - Gaard: Als begrenzing van het zicht vanaf de entree richting het water is de zone aan de oostzijde van de woning ingevuld met een aantal bomen en hoger groen. Deze zone biedt tijdens warme zomerdagen verkoeling. Een pad slingert tussen de bomen door richting het water.

Zone 3 - Waterfront: Aan de zuidkant van de woning bevindt zich het water, de woonvertrekken zijn gericht op deze zijde, vanaf hier zijn de Onlanden goed te zien. Een pad dat eindigt in een steiger biedt vanuit de woning direct toegang tot het water. Door de invulling met wilde bloemen en grassen gaat deze zone op in het omliggende landschap van de Onlanden en de ecologische zone aan de overzijde. Voor de invulling van het kavel geldt: hoe noordelijker, hoe gecultiveerder.

Zone 4 – Moestuin: Aan de westzijde van de woning bevindt zich een royale moestuin. Deze zone wordt subtiel begrenst door een eenlaags volume wat uitsteekt ten opzichte van de woning.

Aan de buitenzijde wordt de centrale as benadrukt door middel van verdiepingshoge vensters -gematerialiseerd in hout- die de kern van de woning van daglicht voorzien. Een extreem robuuste, ‘aanraakbare’ steen in grijsbruine nuances brengt balans in de abstracte geometrie van de woning. De grens tussen binnen en buiten vervaagt doordat zowel gevelmateriaal als bestrating binnen en buiten worden toegepast. Sprongen van de verschillende volumes ten opzichte van elkaar zorgen voor 'luwe' plekken die de grens tussen binnen en buiten verzachten.

Jaar: 2017-2020